Een eigenschap die door sommige mensen hogelijk werd gewaardeerd, nog steeds. Een bepaald soort trots. Je te groot voelen om hulp te vragen, zelf alles willen oplossen. Hier dacht ik aan bij het overlezen van ze-wilde-zelfstandig-blijven/
We hoorden gesprekken waarin ronkend verhaald werd van ‘liever honger dan de hand ophouden’. De sprekers keken zegevierend rond, de meeste aanwezigen knikten. Niemand van hen zou het openlijk toegeven als men wèl financiële hulp had aangevraagd.
Ze spraken over tijden die we, kind zijnde, niet kenden maar dat ze armoe hadden geleden was duidelijk.
Raar vond ik uitspraken als: ‘Weet je nog dat opa K. het verrekte naar het gemeentehuis te gaan terwijl opoe niet wist hoe ze aan brood moest komen? Wat was die man sterk!’
Sjonge. Je gezicht niet willen verliezen terwijl je gezin honger lijdt, wat een armoed. Ik zou het juist dapper hebben gevonden als die opa zijn trots opzij zette en het hoofd gebogen had. Dacht ik, verontwaardigd .
–
Bij het ouder worden begon ik er iets van te begrijpen.
De Bijstandswet bestond nog niet, mensen konden Steun aanvragen, van gemeente of kerk. Geen pretje, bleek uit andermans verhalen. Tot op de cent nauwkeurig werd berekend wat de gezinnen nodig hadden, elk klontje suiker werd als overbodig gezien en bestraft door op andere artikelen te korten. Ook hoorde ik van Steunhelpsters. Veelal dames van betere stand die Goede Werken beoefenden en de arme gezinnen bezochten om de behoeften te onderzoeken. ‘De neerbuigendheid,‘ vertelde een vrouw, ‘was niet te harden.’
Dan krijgt die opschepperige trots een heel andere lading.
–
Sommige ouderen koesterden hun gevoel van eigenwaarde tot hun dood.
Zij waren trots op hun trots.
–
BERTJENS 
Ja, ik begrijp het ook wel, hoewel ik minder moeite heb om toe te geven dat ik het niet royaal heb, hoewel ik ook weer niet zielig wil overkomen, want dat ben ik niet zolang ik nog brood op de plank en een dak boven mijn hoofd heb en ik wil vooral niet de indruk geven dat ik klaag.
Maar…… elke cent moeten verantwoorden en formulieren invullen waarbij ze nog net niet willen weten wat de kleur van je onderbroek is, maar verder echt alles…… dat vind ik een ramp….. dat is niks voor mij! Als het echt niet anders kan zal het moeten, maar ik hoop dat dat nooit nodig zal zijn.
LikeGeliked door 1 persoon
Het zal de liefdadigheid geweest zijn die aan de Steun kleefde, de houding ook.
Bijstand van nu is een recht, dat is heel wat anders maar ik kan me je je onbehagen voorstellen.
Wat moet dat moet.
LikeLike
De houding van “Kijk ons eens goed zijn voor die arme mensjes”
Ja, als het moet vraag ik het echt wel aan.
LikeLike
Ik denk inderdaad dat zo’n trots voor ons, mensen van deze tijd, moeilijk voor te stellen is. Mooi inlevend geschreven, Bertie.
LikeGeliked door 1 persoon
Dankje Thé, het is precies wat ik hoorde.
LikeLike
Zelf alles willen oplossen is soms beter, dan je gekleineerd te voelen.
Dat station is gelukkig geweest.
Maar ook zelf doen is een karaktertrek. Hans
LikeGeliked door 1 persoon
Mensen zonder geld hadden niets op te lossen Hans. Zo simpel was het.
LikeLike
Trots vind ik in het algemeen eng en een opmaat voor ellende. Maar dan heb ik het over trots zijn op je land zoals in de USA en Turkije met de paplepel wordt ingegoten. En wij zijn ook erg trots als het Nederlands elftal weer eens wint. Zelf hebben we daar niets voor hoeven doen, de meeste spelen en trainen niet mee.
Dat van die kerk en diakonie is me bekend van mijn opa en oma. Ze moesten met het gezin voor in de kerk zitten om geld te krijgen voor hun 7 kinderen. Oma was daar akelig gristelijk van geworden.
LikeGeliked door 1 persoon
Verschillen in trots, bedoelde ik ook.
De eerste soort die je noemt is aan mij niet besteed al moet ik toegeven dat de oranjekoorts me overvalt bij voetbalgedoe. Het is de joligheid die me aanspreekt, een kortstondige saamhorigheid die niets voorstelt omdat het de volgende dag weer verdwenen is.
Voor de hulp zoals die voor je grootouders heb ik geen goed woord over. De tijden waren anders, houd ik me voor.
LikeLike
ik neem aan dat mijn grootouders het nodig hadden en er mee geholpen waren in die tijd. De ellende was ook groter dan hun trots. Maar m’n opa kennende had ie niet zoveel met trots en zelf heb ik er ook niet zoveel last meer van als toen ik nog jong was. Lijkt ook wel een mannen/jongensding. Dat verhaal van m’n gootouders hoorde ik indirect via mijn ouders. Neem wel aan dat het zo was.
Zelf ben ik wel een eigenheimer. Dwz ik zoek eerst de fout bij mezelf en probeer m’n eigen fouten eerst zelf op te lossen. Dat lukt bijzonder vaak. Maar als het niet gaat, dan heb ik geen last van trots om hulp te vragen. Er zijn ook mensen die hun fouten meteen bij anderen zoeken en daar kan ik slecht tegen. Een deel daarvan houdt zichzelf voor de gek, ze willen niet hun eigen fouten zien.
LikeLike
De fout bij jezelf zoeken is prima, jammer dat niet iedereen dat doet. We zijn niet allemaal piepers 😉
Hulp vragen is vandaag minder erg dan vroeger, integendeel, voor nogal wat mensen blijken heel veel rechten te bestaan. Trots is soms ver te zoeken.
Ik heb over dit onderwerp een klein stukje geplaatst omdat deze weblog niet de plek is voor een uitgebreide psychologische benadering Maar je zou er veel meer over kunnen zeggen. Eindeloos, eigenlijk.
LikeLike
Bepaalde soorten trots zijn inderdaad niet goed voor een mens. Het is een soort koppigheid uit angst om gezichtsverlies te lijden. Anderen zijn er ook vaak het slachtoffer van.
LikeGeliked door 1 persoon
Ook dat is iets wat me tegenstond bij de verhalen. Maar ja, wanneer is het wèl goed, denk je dan.
LikeGeliked door 1 persoon
Altijd wat…
LikeGeliked door 1 persoon