Over rouwen

Kun je van tevoren treuren, een soort reserve-rouw opslaan?
Het was een terloopse vraag waar je toch over gaat nadenken en wat je onder woorden wil brengen.
Het is zeer persoonlijk en er zijn waarschijnlijk veel antwoorden mogelijk,  dit is hoe ik het ervoer.
—
Op voorhand denken aan een lege stoel, dat lukt niet wanneer zorg en angst te groot zijn.
Afscheid nemen en samen het proces regelen, dat zou je als zodanig kunnen beschouwen maar dat is iets wezenlijk anders, afleiding, de patient  terwille zijn, een poging tot begrip.
Al weet je dat het einde nadert, toch dringt besef niet helemaal door.
Het echte gemis, het inzien dat iemand nooit meer terugkomt ondanks het wachten, dat laat zich pas voelen na de dood.
Dan pas kun je rouwen. —
Denk alsjeblieft niet dat ik hier ’n beetje zit te treuren, het onderwerp kwam ter sprake in een telefoongesprek.
Over Kerstmis  en vroeger en weet-je-nog-zonder-mondkapje, waar moet je het met familie anders over hebben in december, sowieso een tijd van terugdenken.
En over rouwen dus ook.
==

Rouw

Samen lopen, elke dag.
Zij praat, hij luistert.
Ze wijst, vertelt, legt uit,
zoekt een bankje, showt de zere voeten, verwacht geen antwoord.
Ze neemt twee koeken uit de tas
eet ook de zijne op.
Langzaam vervliegt hij, onontkoombaar.
Haar greep wordt vaster tot ze knijpt in eigen hand.
Loslaten kan ze niet.
==

Rouwen, ieder doet het op zijn eigen manier.

Rouwenden hebben tijd nodig.
Hoewel een triest gegeven is het boeiend de verchillende gedragingen van nabij te zien. Je hoopt maar dat ze helpen bij de verwerking, veelal doet het dat ook.
Dit zijn een paar voorbeelden die wij zagen. De meeste mensen zijn ongetwijfeld  bekend met vergelijkbare situaties.
–
Koppig kookte hij ‘haar’ appelmoes met vanillesuiker. Voor hem weerzinwekkend maar zo hield hij haar levend.
–
Duiven waren er altijd al. Pas na zijn dood herkende ze haar man in een van hen en begreep ze waarom hij dagelijks tegenover haar huis kwam koeren.
–
Bijzonder droevig was de vrouw die, pas weduwe geworden, zondags Studio Sport aanzette, een programma dat ze voordien verfoeide.  Ze zag het als een soort ode aan hem en hoopte dat hij er blij mee was.
–
Een onleesbaar vodje papier dat ze in zijn nagelaten portemonnee vond , dat was volgens de helderziende een boodschap van gene zijde: ‘ik maak het goed’. Het maakte haar bijna gelukkig.
–
Na een uitgesproken slecht huwelijk verhaalde ze na zijn dood doorlopend van die prachtige echtgenoot, zijn goedheid, zijn liefde en meer. Toen uiteindelijk niemand meer luisterde hield ze er pas mee op.
–
Een vrouw had na echtgenoots overlijden een paar filmpjes van hem aan elkaar laten plakken en er zijn lievelingsliedjes bij laten plaatsen.
Elke dag keek en luisterde ze, huilend. Ik weet niet wanneer het ophield.
–