Hersenen en zwezerik

Onlangs sprak ik de vrouw van wie de man graag gebakken hersenen at. Het was een feestmaaltje voor hem.
Ze haalde herinneringen op. ‘Hij heeft er tot zijn dood van gesmuld en vond het jammer dat de rest van het gezin de keuken uitliep als hij ze weekte en bakte, zelfs de uien konden het niet goedmaken. En het stonk ook nog.
Ik heb ze nooit geroken en er ook geen behoefte aan.
Wel weet ik nog hoe ze eruitzagen, zwemmend in een plastic bakje, bij de slager. Net als op het plaatje maar bloederiger en vellerig, als een tros aangeschoten wormen. Veel klanten trokken een vies gezicht.
Het was het idee dat tegenstond, orgaanvlees is al niet aantrekkelijk maar dit lijkt het ergste.
Bijna,  zwezerik , de gedachte aan een kind op je bord vind ik nog akeliger. Pervers eigenlijk al weet ik dat het onzin is.  Sterker, het werd beschouwd als een luxe lekkernij.
Maar wie weet hoe smakelijk het is. En hoe we zouden oordelen in tijden van hongersnood.
Voordat iemand zich aan het eten van deze vleessoorten waagt is het lezen van  dit stukje over hersenen  van Johannes van Dam misschien interessant. Het is het weten waard.
Voor beginnelingen: in het oude kookboek staat een eenvoudig recept.
Eet smakelijk, wie weet word je er pienter van.

Kookboek 1946. Oud spul

Kort en  krachtig:

Ik heb het opgezocht, het is ongeveer hetzelfde als koolraap. Ook bestaan er meiknolletjes, ik neem aan dat het ook zoiets is. Meer oude groentensoorten zijn te vinden op  .voedselencyclopedie
Voor mij hoeft het niet.
Koolraap….
…de herinnering hieraan dateert van jaren her maar zit nog steeds in mijn geheugen.
Het zag er smerig uit, het rook smerig en het smaakte nog smeriger. Volgens mij kreeg je er ook een smerig binnenste van.
Niemand van ons lustte het en het kwam niet meer op tafel.
Vermoedelijk had mijn moeder geen goed recept of waren we verwend of wilden een paar van de oudere zussen geen armoevoer eten want daar ging koolraap voor door. Zeiden ze. Bij de term vergeten groenten denk ik daarom meteen: logisch, wie wil dat nog eten. Een overdreven reactie, ik weet het. De koolraap did it.

Antieke groenten zijn geliefd bij liefhebbers.  Bijvoorbeeld bij dehippevegetarier en veel andere.
Waarschijnlijk staan er meer soorten in de lijst, die we kennen onder nieuwe namen. Ik zoek het niet op, er zijn zoveel smakelijke groentes vandaag de dag met een veelvoud aan bereidingswijzen.
Mocht ik echt serieuze  trek hebben in iets van vroeger dan neem ik aardappelen.
De knol die overal goed in is, een knappe knol.
Gebakken, gestoomd, gekookt, als puree.
En bovenal als patates frites.

Tweemaal koffie-extract 1946

Uit het N.C.B.-kookboek en op een reclameblaadje van Buisman.
Welke het beste is? Ik weet het niet.
Ook weet ik niet van wanneer de recepten zijn. De eerste druk van dit boek was al in 1934, het is best mogelijk dat dit koffierecept er toen al in stond.
Het intrigeert me. Welke huismoeder maakte dit? Die van de middenklasse?  De armen? In de boerenstand? Of was het keukenmeidenwerk voor de beter gesitueerden?
Als er nog gewone gemalen koffie bestaat wil ik het uitproberen, ik vermoed dat er van de fijnere snelfiltermaling minder koffie nodig is maar hoe dan ook, ik ben nieuwsgierig of het net zo goed smaakt als de nescafé van nu.



Hoofdkaas, kookboek 1946

Ondanks het mooie weer gaan we naar duisterder tijden. Onontkoombaar.
Daar past dit oude recept bij. Ik had er nooit van gehoord, in Brabant leerde ik het kennen en was verbaasd over de populariteit ervan bij de ouderen. Misschien ook bij jongeren. Of het ook in andere streken werd gegeten weet ik niet.
Sommige mensen smullen van een roggebroodje met hoofdkaas, vooral na een paar biertjes. De echte, zeggen ze dan, niet die van de supermarkt. Dat kan ik niet beoordelen.
Probeer een varkenskop te versieren, ga aan de slag en proef zelf.
Het wordt ook zure zult genoemd, het scheldwoord ‘zultkop’ is in één klap duidelijk.
ps
Het woord ‘nagelgruis’ is zo vies dat ik er nooit aan zal beginnen.

Russisch dessert uit kookboek 1946

Dat er indertijd voedzame kost gebruikt werd blijkt ook hier weer.
Het gerecht is misschien veel ouder, ook zijn er waarschijnlijk diverse koeksoorten mogelijk.
Of het helpt de internationale betrekkingen te verbeteren is niet bekend maar het zal misschien Poetins verveelde gezicht opklaren, je ziet de man zelden lachen of ben ik sneeuwblind?
Ik speel met het idee dit recept naar Washington te sturen als politiek advies maar ik vrees dat het niet door de factcheck komt,  het boek is tenslotte tweedehands en wie zegt dat ze me geloven?

Trek in een boutje?

Kookboek 1934 geeft een paar adviezen.
Tijdens het opvolgen hiervan kun je je reeds verlekkeren op het komende feestmaal.  Toenmalige koks en kokkinnen liep waarschijnlijk het water al in de mond, hedendaagse koks misschien ook.
Of hadden en hebben ze hulpjes/assistenten voor de voorbereidingen?
Hoe dan ook, zelf zou ik na zoveel werk geen zin meer hebben om nog te koken maar misschien voelt iemand anders zich geroepen.
Geef mij maar een goede slager.