Moelfiat.
Een van de vreemdste woorden die ik leerde in deze Brabantse omgeving en nergens op kan terugvoeren, taalkundig.
Iemand noemde me zo toen ik nog niet wist wat het betekende.
Men bedoelt een praatjesmaakster, iemand met een grote mond… ik schaamde dood achteraf, wist nog niet dat jonge dorpsmeisjes niet veel mochten zeggen omdat ik niet goed luisterde naar mijn ouders.
Men bedoelt een praatjesmaakster, iemand met een grote mond… ik schaamde dood achteraf, wist nog niet dat jonge dorpsmeisjes niet veel mochten zeggen omdat ik niet goed luisterde naar mijn ouders.
Het woord is me bijgebleven omdat ik er van leerde. Ik moest wel.
Het is het beste om in een nieuwe omgeving meteen het plaatselijke dialect te leren en begrijpen.
Grappige misverstanden over en weer, nieuwsgierigheid naar elkaars taal, niet altijd vriendelijk maar zoiets wordt sneller opgelost wanneer je de taal verstaat.
Er kunnen mooie gesprekken ontstaan.
–
Neemt niet weg dat ik op vakanties in eigen land liever gewoon Nederlands hoorde, of iets wat er op lijkt, dan versta je elkaar tenminste. Het is lastig een antwoord te vertalen wanneer je de weg vraagt en een Gronings antwoord krijgt. Of Zeeuws-Vlaams. Drents. Limburgs. West-Fries. Utrechts. Enzovoorts.
Daar heb ik geen gevoel voor, geen oor. Makkelijk talen leren is niet hetzelfde als makkelijk geknauw verstaan. Sorry, zo klinkt het voor mij. Andersom ook, mijn Zaanse gezang vonden anderen even moeilijk als ik hun gemompel.
–
–
Dialecten zijn voor veel mensen iets kostbaars.
Waarom eigenlijk?
Nostalgie? Eraan gewend zijn? Wat mooi was moet zo blijven? Wat is de waarde ervan? Talen leren gaat toch ook heel goed met de officiële landstaal als basis?
Een hang naar vroeger?
Nostalgie? Eraan gewend zijn? Wat mooi was moet zo blijven? Wat is de waarde ervan? Talen leren gaat toch ook heel goed met de officiële landstaal als basis?
Een hang naar vroeger?
Dat heb ik zelf nooit kunnen ontdekken behalve in ‘weet je nog toen we …’
En dan denk ik weer aan de moelfiat die ik was.
Of nog ben.
==
==
Een taal of dialect neemt wel even tijd om goed te beheersen.
Het in de praktijk brengen met vallen en opstaan werkt het beste. Hans
LikeGeliked door 1 persoon
Je leert nooit de finesses. De meeste mensen niet.
LikeGeliked door 1 persoon
Dat is helemaal waar.
Las laatst nog echt oud Zaans, nou voor mij een vreemde taal.
LikeGeliked door 1 persoon
Gelukkig kenden wij het niet, we zouden ze niet verstaan. 😀
Bejje nou helemáál besodemelatafeld, me heus eut!
LikeLike
We wonen nu 18 jaar hier. We kennen het dialect niet, al verstaan we het meestal wel. Spreken doen we het helemaal niet en waag ik ook niet, als ze zelfs de voornaamwoorden vervoegen.
LikeGeliked door 1 persoon
Verstaan is voldoende, dan kun je met elkaar praten als het nodig is.
LikeLike
Ik ben gek op dialecten. Ook de dialecten die ik niet ken……. ik wil graag mijn best doen om het te verstaan. Er zitten soms leuke dingen in/ Soms is met goed nadenken de herkomst wel te herleiden.
Op Marken zeggen de h niet waar hij moet en wel waar hij niet moet. Wij hadden ooit een Marker dirigent en we zouden in de kerk spelen. Gevraagd werd of we “Heerlijk klinkt het lied der engelen” wilden spelen…… wat door onze dirigent uitgesproken werd als “Eerlijk klinkt het lied der Hengelen”. We moesten ook wel eens beginnen bij de H, de eerste letten van het HBC of bij de A van Endrik. Ik vind dat leuk! Als een Volendammer iets vrom wil hebben wil hij het terug….. vrom=weerom. Ik hou ervan.
Moelfiat kan ik nog niet thuisbrengen…..maar het klinkt wel leuk!
LikeGeliked door 2 people
De h wordt in meerdere dialecten niet uitgesproken., ook in Volendam niet. Het voorbeeld is grappig , zo zijn er veel moppen.
Over de missende h : niet genoeg gelachen? .a, .a, .a 🙂
LikeGeliked door 1 persoon
Grijns
LikeGeliked door 1 persoon
Een moelfiat 😃 Dat lijkt me eerder een Fiat die het niet goed doet, daar staat Fiat sowieso bekend om. Dat is het leuke aan dialecten, die rare woorden. Ze blijven mij boeien.
LikeGeliked door 1 persoon
Het spreekt me niet aan al is dit een grappig woord. Toegegeven. Waar het vandaan komt weet ik nog steeds niet.
LikeGeliked door 1 persoon
Ken als brabander wel het woord mondfiat maar die moel dus niet.
Schijnt uit de buurt van Cuijk te komen haha
We spreken zoveel mogelijk nederlands maar dat ligt aan manlief die leraar nederlands was.
Dus ook de meiden hier werden veel verbeterd.
Vind het altijd wel leuk om de betekenis van woorden te zoeken.
Een man in de straat komt uit A’dam en toen ik zei afgewerkt…kreeg ik een uitleg die ik niet echt had verwacht. 🙂
Houdoe hè
LikeGeliked door 1 persoon
Omgeving Cuijk ja, verderop hoorde ik het ook, Sambeek en zo.
Afgewerkt… proest.☻☻
Hou je.
Hoi je
Houdoewar.
We hoorden het allemaal. 🙂
LikeGeliked door 1 persoon
Je hebt de betekenis opgezocht of wist je het ?
LikeGeliked door 1 persoon
Natuurlijk. ☻
LikeLike
või omate muul moel Fiat Henkilöauto…. Ook in Turkije kennen ze de moelfiat. 🙂
LikeGeliked door 1 persoon
Eh, effe opzoeken.. .
Ik denk niet dat dit de oorsprong is. 😀
LikeGeliked door 1 persoon
Ik denk het ook niet. 🙂 Het is een merkwaardig woord – moelfiat. Mûle, uit te spreken als ‘moele’ is Fries voor mond. ‘Moel’, betekent denk ik ‘muil’ (Interessant is, zie ik nu ineens, dat Mûle erg lijkt op het Engelse ‘mule’ dat muilezel betekent. Maar dit terzijde.) Hoewel topografisch nogal uit de richting heeft dat Mûle een overeenkomst. Maar dat ‘fiat’ begrijp ik ook niet.
LikeGeliked door 1 persoon
Je komt een aardig eind maar dan…
Ik vroeg het mensen hier, ze wisten het ook niet. Moel is smoel is mond is praten.
Gezien de betekenissen hier https://www.encyclo.nl/begrip/fiat
zou je denken aan iemand die de eigen praat hoog aanslaat. Denk aan praatjesmaker. Voor wat het waard is. 🙂
Ik ga er een nachtje over slapen.
LikeGeliked door 1 persoon
Ik ook 🙂
LikeGeliked door 1 persoon
Niet zo’n leuk woord inderdaad om over je gezegd te krijgen. Hier in de Achterhoek hoor je ook veel dialect. Vroeger kon ik het ook spreken, maar nu niet meer. Verstaan gaat nog steeds prima.
LikeGeliked door 1 persoon
Met verstaan kom je ver, je kunt met iemand praten. Standaard Nederlands wordt door (bijna) iedereen begrepen.
LikeLike
Net als Rebbeltje ken ik het woord “mondfiat”….waar de moel vandaan komt weet ik niet…ik denk: “een grote smoel..”……
LikeGeliked door 1 persoon
In die richting denk ik ook, en dan de eigen praatjes waarderen.
LikeGeliked door 1 persoon
Het Fries verstaan gaat mij telkens beter af, alhoewel, als men niet te snel praat, hahahaha En zo komen er hier en daar ook al Friese woordjes in als ik boodschappen ga doen, maar het grappige is, dat alle winkelmedewerkers geen feine dei zeggen dan, maar gewoon fijne dag… lol… ze horen het toch schijnbaar, dat je niet echt Fries bent.
X
LikeGeliked door 1 persoon
Zo moet het: elkaar verstaan. 🙂
LikeLike
dialecten het is zo leuk…als ik samen met mijn kinderen ben vervallen we al snel in Zeeuws Vlaams. Chris zegt vaak geen idee waar jullie het over hebben.
LikeGeliked door 1 persoon
Een van de zwagers daar hebben we tot aan zijn dood nooit verstaan. 🙄 Dat was wel jammer.
LikeGeliked door 1 persoon
Moelfiat een woord om nooit te vergeten Bertie….
groeten
LikeGeliked door 1 persoon
Dat onthoud ik heus wel. Als lesje. ☻
LikeLike
Nederlands is mijn tweede taal. Gelukkig weet ik me daar intussen aardig mee te redden. Aan dialecten waag ik me maar niet.
LikeGeliked door 1 persoon
Onder elkaar, in eigen plaats, met feestjes en carnaval, dan is het prima!
LikeGeliked door 1 persoon
Waar zou dat toch vandaan komen
LikeGeliked door 1 persoon
Daar vraag je me wat.. 😀
LikeLike
Nog nooit van gehoord! Een gek woord, dat ik ook niet meteen kan linken aan de betekenis 🙂
LikeGeliked door 1 persoon
Wij toen ook nog niet. Hoorden we later pas.
LikeLike
Moelfiat gaat langs mij heen.
Zoals de meeste verdwijnende dialecten ook langs mij heen gaan.
Wel ben ik benieuwd hoe er later over de huidige straattalen gedacht zal worden.
Stille groet,
LikeGeliked door 1 persoon
Dat kunnen we niet voorspellen. Een deel zal blijven, verwacht ik, net als het Bargoens. Tot er weer nieuwe talen bijkomen.
LikeGeliked door 1 persoon
Ik hang nou al heel wat jaren rond met mijn grote mond maar dat woord heb ik nog niet gehoord. Maar inderdaad de taal snel oppikken is wel zo verstandig. Zo zaten er eens 2 oude taarten achter me in de bus en die hadden nogal een mening over ‘al dat volk van boven de rivieren’. Ze hadden alleen niet in de gaten dat ik al een poosje in Brabant kwam en dus alles verstond. Ik heb ze netjes in het Brabants van antwoorden voorzien.
Ik reisde overigens voor jaren met de trein en heb wel eens iemand wakker gemaakt omdat ik hoorde dat hij uit (de buurt van) Tilburg kwam. Dat vonden ze toen heel bijzonder maar Brabants is zo lastig niet.
LikeGeliked door 1 persoon
Ha, de taarten…☻ De eerste weken dat we daar woonden moest ik er erg aan wennen, het kostte me moeite maar eenmaal op school ging het snel. Het is veel beter te volgen dan Zeeuws-Vlaams en Limburgs. Voor mij dan.
Moelfiat is iets van het platteland, volgens mij. Maar ik ben geen taalkenner.
LikeLike
Ik vind dat men overal voor iedereen moet te begrijpen zijn. Dialekten sterven langzaam maar zeker uit. Nostalgisch ben ik niet. Mijn moeder spreekt nog een dialekt van voor WOII zodat mijn kids haar dikwijls niet begrijpen.
LikeGeliked door 1 persoon
Mijn vader weigerde ook zijn taaltje los te laten. Toch kende hij heel goed Nederlands, maar ja…
LikeGeliked door 1 persoon