‘Je bent aan de heidenen overgeleverd.’
Een gezegde van mijn moeder, wie anders. Ze zou het gezegd hebben bij de berichten over IS.
Ze kende er veel, teveel naar onze smaak, we vonden het gezeur maar voor haar was het heel gewoon om ze te onthouden. Ze had er tientallen paraat, misschien wel meer.
Haar generatie (ze was van 1918) leerde allerlei dingen uit het hoofd. Bij ons huiswerk topografie vertelde ze prompt hoeveel plaatsen er in Nederland waren: ‘1100, in onze tijd.’ We zuchtten. ‘Ja Moe, dank U wel.’ (tutoyeren was nog niet aan de orde).
Alle tafels werden moeiteloos opgedreund, hoofdrekenen was een makkie.
Invallen der Noormannen: 800 – 1000, ongeveer de tijd van Karel de Grote.
Columbus op Amerika: 1492.
Enzovoorts. En dat niet alleen, ze kregen er ook uitleg bij.
Toen we verhuisden van Wormer naar Katwijk bij Cuijk kon ze precies aangeven waar het lag, dat de Maas regelmatig overstroomde en de Duitse grens hemelsbreed betrekklijk dichtbij was.
Ze leerden er toen wat af.
–
Op onze Lagere School kregen we ook nog rijtjes en lijstjes, in veel mindere mate. Het schoolhoofd moest er niets van hebben. Daar leren jullie niets mee, zei ze, het is gemakzuchtig. Belangrijker is dat je de stof begrijpt.
Het werd toendertijd een hot item en toegegeven, er verbeterde het een en ander in de manier van lesgeven. Al leerden we nog steeds uit het hoofd: Groningen met de hoofdstad Groningen, Friesland met de hoofdstad Leeuwarden…
Toch betwijfel ik of uit-het-hoofd-leren fout was. Niet omdat vroeger alles beter was, het is een handige manier om de vereiste leerstof in een kinderhoofd te stampen.
Nog altijd beter dan eindeloze uitleg die ongeïnteresseerde leerlingen toch niet oppikken.
En: bleven kinderen er dom bij?
Dat wil er bij mij niet in.
–
- Reactie
- Herbloggen
-
Abonneren
Geabonneerd
Heb je al een WordPress.com-account? Nu inloggen.
BERTJENS 
Ik denk ook dat die rijtjes helemaal niet zo gek waren….. het werd erin gestampt om nooit meer te vergeten! Het leren begrijpen komt dan over het algemeen ook wel, zeker met hulp van juf of meester. Nu valt het mij wel eens op dat veel mensen niet eens bij benadering weten waar een toch redelijk bekende plaats ligt. Met het opdreunen wisten ze dat veel beter!
Ook de spreekwoorden en gezegden zijn vaak totaal onbekend, ik verbaas mij daar vaak over.
Rijtjes heb ik niet echt meer gehad…… topografie heb ik nauwelijks gehad, vnl. Nederland…… de rest stelde niet veel voor (toevallig stond in onze Nederlandse atlas “Nederland en de Rijnstreek”)…. ze gooiden namelijk steeds het schema om en daardoor zat ik steeds in de klas die Nederlandse topo kreeg in de 4de, 5de en 6de klas (toen heette dat ook nog gewoon aardrijkskunde), niet erg handig dus. Het opdreunen van rijtjes is als een soort liedje….. het komt in het geheugen.
Je moeder had het duidelijk allemaal goed onthouden!!!!
LikeGeliked door 1 persoon
Je vergeet ze niet gauw, ook aardrijkskundige niet.
Met de komst van Internet is het minder belangrijk, alles is op te zoeken maar ook nu zie je: de een wil alles weten, de ander is nergens in geïnteresseerd.
LikeLike
Het lijkt mij niet handig als alles opgezocht moet worden. Maar inderdaad, veel mensen interesseren zich nergens voor, daar is ook moeilijk een gesprek mee te voeren.
LikeGeliked door 1 persoon
Van topografische rijtjes weet ik er niet een meer. Toch weet ik veel beter aan te geven waar plaatsen, rivieren, gebergtes in en vooral buiten Nederland liggen. Dat heeft alles te maken met interesse. En rijtjesleren vermoord juist interesse. Toch heb ik er niet veel aan, ik kan er hooguit een kwis mee winnen.
Met Duits moest ik wel rijtjes leren. Als ik er al een voor de helft weet, dan weet ik in elk geval niet meer waar zo’n rijtje voor diende. Desondanks kan ik een prima gesprek voeren met een Duitser. Menige rijtjesleerder kan dat niet. Die is bang gemaakt en wil geen fouten maken. Kan om die reden een gesprek niet volgen, laat staan er aan deelnemen. Foutenmaken is juist prima. Daar leer je van. Gewoon doen. En ik merk dat de generaties na de mijne daar veel beter in zijn en de generaties voor de mijne veel beroerder.
Ik heb ook veel onzin geleerd, zoals het omgaan met en rekenlineaal of de nadelen van een wijzerinstrument. Beide bestonden niet meer 5 jaar nadat ik van school kwam. Programmeren bestond tijdens mijn schooltijd nog niet en juist daar heb ik mijn geld mee verdiend.
Nederland doet het in internationale onderzoeken behoorlijk goed. Bij PISA en OECD-onderzoeken staan we rond plaats 10. Finland is ons in de laatste jaren voorbij geschoten van plaats 50 naar plaats 5. Dat deden ze door het aantal lesuren te verminderen naar 20 en huiswerk af te schaffen. Op die manier hebben kinderen meer de tijd om zelf iets te ontdekken en creatief te worden en zich voor dingen te interesseren. Iets waar Nederland dus nog wat van kan leren.
LikeGeliked door 1 persoon
Deze argumenten werden toen ook allemaal naar voren gebracht. Misschien zijn ze waar. Of ze voor alle leerlingen opgaan is de vraag.
Wat me tegenstaat is dat kinderen die niet zo goed mee kunnen of geen zin hebben, zonder stampwerk nog minder leren. Ook zij hebben hun argumenten:
uit boeken leren is onzin, atlassen zijn niet nodig, interessante programma’s zijn vervelend. Google weet alles wat je nodig hebt. Ik kende er een paar.
Doodzonde, ze keken glazig bij het horen van, pakweg, de oorlog van ’14-’18 en van de Noormannen kennen ze alleen Wicky.
Dat de rijtjes in je geheugen vervagen is niet erg, de inhoud komt bovendrijven zodra je het nodig hebt. Of de Duitse lidwoordenlijstjes nuttig waren weet ik niet, zelf hechtte ik waarde aan het goed beheersen van de taal. Een Frans lijstje ken ik nog steeds en ook dat maakte verschil.
Ik moet toegeven dat mijn man zich heel goed kon redden zonder Duitse lessen.
LikeLike
Bepaalde basiskennis moet je nu eenmaal uit het hoofd kennen, anders kun je de dingen ook niet gaan begrijpen/plaatsen. Die basiskennis in je hoofd is de kapstok waaraan je de zaken kan hangen die je via het begrijpen opdoet. Zowel van buiten leren als kennis vergaren via opzoeken en inzichten verwerven zijn noodzakelijk.
LikeGeliked door 1 persoon
Ja, en het zal per kind verschillen welke methode hem/haar het beste ligt.
LikeGeliked door 1 persoon
Zeker. Is het een woord- of beelddenker? Wiskunde of taalknobbel? Rustig of beweeglijk? … Er spelen zoveel factoren. Deze kennis maakt het wel steeds zwaarder voor leerkrachten omdat ze sterk moeten gaan differentiëren in de klas. Vroeger werd geen rekening gehouden met het individu. Veel gemakkelijk voor de leraar, maar niet goed voor het kind.
LikeGeliked door 1 persoon
Verbeteren was ook hard nodig.
Dat het voor leerkrachten zwaarder is begrijp ik, daar komen ook nog de voorschriften bij. Toch lees ik regelmatig dat veel leraren het desondanks een mooi beroep vinden.
LikeGeliked door 1 persoon
Helemaal mee eens! Alleen maken de vele administratieve rompslomp en vergaderingen het minder aantrekkelijk. Het gaat ten koste van de energie die men in het lesgeven kan/wil/moet steken.
LikeGeliked door 1 persoon
Nog even een aanvulling. Een van de beste leerkrachten die ik meegemaakt heb gaf later elektronica. Bij een repetitie riep die: “rekenmachine en boeken op tafel”. Vevolgens kreeg je een stuk of 10 open vragen. En dan begon een aantal van de leerlingen te zeuren dat die stof nog niet behandeld was en ze dat niet hadden kunnen leren. Waarop de leerkracht zei. Dat klopt. In de praktijk zul je veel dingen tegenkomen die je niet geleerd heb, maar die je toch op moet lossen door het op te zoeken. In het eind-examen mocht deze methode niet, maar zijn leerlingen behaalden wel de beste resultaten.
Natuurlijk zijn er zeer veel verschillende leerlingen. Ik was er een die uren zonder enig effect kon leren met belabberde resultaten omdat ik het nut niet begreep. Wiskunde en aardrijkskunde leerde ik totaal niet en meestal scoorde ik boven een 8. De sleutel zat vaak bij de leerkracht. Die hebben de taak om hun vak goed te verkopen. Weten waar je iets voor doet. Bij mij bij wiskunde geen enkel probleem ik snapte het nut en vond de stof erg logisch. Dit in tegenstelling tot een aantal meiden die bedacht hadden om huismoeder te worden. Dan had je wiskunde toch niet nodig? Diezelfde leerkracht kreeg het bij hen niet voor elkaar om ook maar een beetje door te dringen.
Erg jammer aangezien wiskunde 1 van de 2 hoofdvakken is. Het andere hoofdvak ‘communicatie’ geven ze waarschijnlijk nog steeds niet op school. Ik heb helaas nooit mogen leren hoe talen van elkaar afstammen, hoe non-verbale communicatie werkt en wanneer je beter kunt bellen dan schrijven (later mailen). Laat staan dat ik geleerd heb om mijn standpunten goed te verdedigen. Nederlandse taal is een afgeleide daarvan net als rekenen een afgeleide is van wiskunde. Door eerst rekenen te geven zorgt men ervoor dat wiskunde veel lastiger wordt.
LikeLike
Het is duidelijk dat jij een beta bent. Met meer dan gemiddelde aanleg voor wiskunde, waarschijnlijk ‘zag’ je de vragen en problemen meteen.
Ik hield van algebra en meetkunde (was toen nog gesplitst) maar had altijd fouten door slordig en haastig schrijven, overkomt me nog steeds. Jammer dat ik het maar 1 jaar leerde. Na het zittenblijven stapte ik naar de MULO, daar werd het niet aangeboden.
Het zou een verplicht vak moeten zijn op alle scholen, het verplicht de mindere goden tot nadenken en zoeken naar oplossingen. Leerzaam.
LikeLike
Een herkenbaar verhaal. Mijn moeder zei vaak: ‘Wij zijn aan de goden overgeleverd.’ Ik vermoed dat jij en ik van dezelfde leeftijd zijn.
LikeGeliked door 1 persoon
Ik ben oud hoor, 70.☻ Dat zie je wel aan wat ik schrijf over scholen en vakken
LikeLike
Zoveel factoren die van invloed zijn op of een kind wil of kan leren of niet. Bij mij was het een verandering in mijn ‘buitenschoolse’ omgeving, want leraren kregen jammer genoeg geen grip op me. Ik kwam in aanraking met cultuurliefhebbers en hoger opgeleiden, waardoor ik ineens belangstelling kreeg voor dingen waar ik van huis uit nooit van gehoord had. En plotseling stond ik heel leergierig in het leven en begon een schoolcarrière van LBO naar Atheneum, maar wel op de avondschool zodra ik achttien was. Ik leerde liever de Duitse rijtjes vanuit mijn eigen motivatie – ik werkte overdag en betaalde m’n school zelf – , dan opgelegd onder leerplichtdwang door een strenge leraar Duits 😉
LikeGeliked door 1 persoon
Het is maar net met welke achtergrond, buurt en vooral karakter je gezegend bent. Je hebt het niet slecht gedaan.
Ik had een onvoorstelbare hekel aan school waar ik me suf verveelde, dat ik de MULO gehaald heb werd een mirakel genoemd omdat ik meer spijbelde dan in de klas zat.
Eerlijk gezegd is een MULO niet zo vreselijk moeilijk.
LikeGeliked door 1 persoon
Dat bleek, in mijn tijd was dat de HAVO, meen ik. Maar evenals Atheneum eigenlijk waardeloze papiertjes, want de vervolgopleiding telt. En de cursussen, certificaten en allerlei ander geneuzel waarvoor je heel vaak nog altijd rijtjes moet leren, maar die niets zeggen over je vakbekwaamheid. Een raar land zijn we, dat op die manier heel veel talent laat leeg lopen. Maar daar ging het hier niet over 😉
LikeGeliked door 1 persoon
De vervolgopleidingen tellen, dat klopte. Daarvoor had je die papiertjes wel nodig. Vakbekwaamheid doe je op in stages en daar werd wat weinig aandacht aan besteed, hopelijk is dat nu beter. Rijtjes leren had wel degelijk nut , iemand zou maar laborant willen worden en weigeren chemische stoffen uit het hoofd te leren of formules. Die zou er pas ècht H²oi van maken. ☻
LikeGeliked door 1 persoon
Helder, maar met name in de IT moet je ook later in je carrière steeds weer dure certificaten halen, aan de hand van vaak volstrekt irrelevante lesstof. Angelsaxische werkmethoden die helemaal niet aansluiten op de Nederlandse werkelijkheid. Maar als je die certificaten niet op je CV hebt, word je toch niet ingehuurd. Dat bedoelde ik. En reken maar dat je daar domme rijtjes bij moet leren 😉
LikeGeliked door 1 persoon
Oh, wat had ik graag die rijtjes toch geleerd,
Nu merk ik juist dat ik die kennis mis.
Vriendelijke groet,
LikeGeliked door 1 persoon
Dat zullen de rijtjes-tegenstanders niet met je eens zijn.Maar wat mis je dan, je hebt toch doorgeleerd en bent nu docent of leraar? Ik weet niet wat de juiste naam is.
Dan heb je aardig wat kennis paraat. 😉
LikeLike
Reeds toen waren er mensen die in alles en mensen die in niets geinteresseerd warren. Dingen die ik niet interessant vind vergeet ik weer ook al sla je me er letterlijk mee om de oren.
LikeGeliked door 1 persoon
Dat was altijd al zo. Daarom vond ik uit het hoofd leren van rijtjes wel gunstig, net zolang tot het er in geprent stond. Daar denkt niet iedereen hetzelfde over en ik ben al zéker geen onderwijskundige.
LikeGeliked door 1 persoon
Er zijn bepaalde dingen die je niet kan weten via logica. Zoals hierboven aangehaald zou je met logica nooit een stad of dorp weten te vinden.
Maar aan vanbuiten leren heb ik altijd een hekel gehad. Ik moest niet leren, ik kon het zo ook wel onthouden, behalve al die data uit de geschiedenislessen. Het resultaat was dat ik een hekel had aan geschiedenis, terwijl het me nu juist boeit. Maar dan niet de saaie data van welk verdrag dan ook.
De tafels, die leren ze volgens mij nog altijd vanbuiten. In onze schoolperiode was er trouwens nog geen rekenmachine toegelaten.
LikeGeliked door 1 persoon
Uit het hoofd leren van wat dan ook, geen probleem. Ook niet de woordjes voor Frans, Duits en Engels, juist handig op vakantie en winkels.
En je hoeft niet alles te begrijpen. Feiten, data, getallen. het zijn weetjes..
LikeLike
Niet alleen feitjes en weetjes opdreunen, ook met rekenen de tafels uit je hoofd leren, net als plaatsen.
eigenlijk best wel handig later, soms. Hans
ot, wat de Boomtown Rats nog meer hebben gezongen kun je wel lezen op https://nl.wikipedia.org/wiki/The_Boomtown_Rats.
LikeGeliked door 1 persoon
Gelukkig nog een medestander, dank je wel Hans.
Ook voor de link.
LikeLike
@ Bloggersterk
Dan wordt het anders, natuurlijk. Over de IT kan ik niet meepraten en weet dus niet hoe het er in de hogere regionen aan toe gaat. Niet aangepast aan de situatie hier? Zonde van tijd en geld maar papieren zijn nog steeds belangrijk, terecht of niet. Dat is in ieder geval niet veranderd. Helaas.
LikeGeliked door 1 persoon
Rijtjes vergeet je bijna niet
Het ritme, de kadans en klank
in de termen in juist díe volgorde
De onregelmatige werkwoorden,
topgrafishe stadjes, eilanden
Het is soms ouderwerwets en
achterhaald
Maar die tijd en kennis terughalen
lukt immers nog steeds!
LikeGeliked door 1 persoon
Ik heb die rijtjes nog wel meegemaakt en ben er nu nog dankbaar voor. Omdat je niet alleen leerde waar Groningen of Maastricht lagen, maar je wist ook welke streken waardoor bekend raakten, en snapte waarom 2 gedeeld door 1 tot een bepaalde uitkomst leidde. De tafels opdreunen, de taal leren tot je er moe van werd. Ik heb er mijn huidige kennis toch mee opgebouwd. Goed fundament, stevige gebouwen. Kom daar nu maar eens om in het moderne onderwijs. ‘Me’ in plaats van ‘mijn’, ‘hun’ ipv zij, de T of de D, het Kofschip….allemaal verdwenen. Wat bleef is in veel gevallen toch armoede. Dagelijks te constateren…
LikeGeliked door 1 persoon
Ik vind het ook voordelen hebben. Heel veel zelfs.
LikeLike
Zo is het
Spreektaal wordt schrijftaal
en digi-taal
Alles minimaal
emotieloos
daar heb je dan
weer teken voor
:))). ;(
LikeGeliked door 1 persoon
Maar de te verwachten zelfontwikkeling kwam niet uit de verf. Nog steeds niet.
Google wordt door veel kinderen hoogstens gebruikt voor ‘leuke’ dingetjes.
LikeLike
Onvoorwaardelijk houd je van een kind…
LikeLike
Deze reacties geven geen probleem…
Doe t dus maar zo.
Scheelt handelingen en mail in de box…
LikeGeliked door 1 persoon
☼
LikeLike