Mooie dialectwoorden

bertjens
–
In de omgeving waar ik woon is Brabants de spreektaal. Oost-Brabants.
Mijn geboorteplaats ligt in de Zaanstreek, wat taal betreft  zo’n beetje de tegenhanger.

Het was voor ons -als instromers-  een leuk spelletje om de dialecten te vergelijken.

Overeenkomsten vonden we haast niet (misschien dat een taaldeskundige ze kent? ) maar vermakelijke uitspraken des te meer  omdat we ze steevast verkeerd verstonden.

‘nen Elend bijvoorbeeld, bleek ellende te zijn.

Un koksel erpel was een maaltje aardappelen.
Schon bonne waren mooie bonen.
Natuurlijk kennen we allemaal deze voorbeelden, misschien gebruiken we ze ook,  maar het volgende voorbeeld vind ik nog steeds het allermooiste, en dat is  een ‘helle vegerd’,  een krasse oude man.
De betekenis kan ik niet achterhalen, jammer.
We hoorden het in het Land van Cuijk, we weten niet of het ook elders gezegd wordt, wel dat het een oude uitdrukking is.
–

22 gedachten over “Mooie dialectwoorden”

    1. Een mooie uitdrukking. We hoorden het van oudere mensen, ik denk niet dat het nog veel gebuikt wordt.
      Ik blijf zoeken naar de betekenis. Eerst dachten we dat bedoeld werd een ‘helleveeg’ maar de betekenis van ‘hel’ is ‘bijdehand, kien, verstandig’, een woordje dat je wel vaker hoort.

      Geliked door 1 persoon

      Beantwoorden

      1. Ik zal het wel helemaal fout hebben, maar in helle zie ik hele….. en vegerd is misschien letterlijk een veger…. misschien was er ergens een oude man die altijd zijn stoepje stond te vegen en zij iemand…. “Daar heb je die helle vegerd ook weer”,,,, vervolgens bleef dat zijn naam en later ook voor andere krasse oude mannen….. helemaal zelf bedacht hahaha

        Like

        Beantwoorden

          1. Hel kan ook fel zijn….. dat kan ik wel plaatsen in de betekenis van bijdehand….. leuk altijd om over die dingen na te denken…. het is vaak meer gokken, maar soms wordt het ineens heel logisch….. ik denk nog even verder terwijl ik eindelijk eens wat ga doen…..

            Like

            Beantwoorden

  3. Toch zou volgens een reeks van artikelen in het blad “Ons Amsterdam’ een belangrijk deel van het Noord-Hollandse en Amsterdamse dialect zijn oorsprong vinden in het Oost-Brabantse land. Van lieden die vroeger met hun vissersbootjes de rivieren afzakten of meegenomen door buitenlui die in Amsterdam beleven hangen. Overigens hoef je maar 40km van Amsterdam naar West Friesland af te reizen en je hebt al ondertiteling nodig! Gewoon in de eigen provincie. Zal in Brabant wel net zo zijn, zoals ook in Limburg. De Noord-Limburger snapt ook niet zo veel van het Maastrichtse dialect naar ik begreep….wat is er toch mis met gewoon ABN??

    Like

    Beantwoorden

    1. Het zal wel waar zijn als het is onderzocht.
      ABN is het prettigst, uiteraard, maar in eigen kring of gezin mag dialect wel blijven. Voor ons was het in het begin moeilijk en grappig tegelijk.
      Met, natuurlijk, de oude grap: er zijn minse en frollie. 😉

      Geliked door 1 persoon

      Beantwoorden

  6. Uit et Woordenboek der Nederlandse Taal, het woord ‘veger’.
    ….. ”zich snel bewegen, loopen enz. ” en… ”zich reppen, weren”: iemand die snel, vlug is, vluggerd, die weet van aanpakken”..

    Ik denk dat dit de juiste betekenis is: een man die zich nog flink beweegt.
    Een krasse knar, dus 😉

    Geliked door 1 persoon

    Beantwoorden

  7. De radio, tv en internet maken een nieuwe Nederlandse taal.
    Ik herinner mij een boekje met verschillende dialecten in Amsterdam van rondom 1900.
    Zo’n 50 jaar geleden verschoof het dialect per 10 kilometer in Noord-Brabant.

    Ik ontvang met veel plezier de nieuwsbrief van het Meertens Instituut. Taal en Folklore worden daarin leuk beschreven.

    Vriendelijke groet,

    Geliked door 1 persoon

    Beantwoorden

    1. Lang niet alles herken ik, het oude Zaans spraken we niet meer; we hadden wel een lompe uitspraak, de eenvormige eu/ui en de ai (ij en ei) maakten het nog erger. Ik vond het geen mooie taal. De ouderen spraken mooier:
      ‘aije niksaers hep’ 😉

      Geliked door 1 persoon

      Beantwoorden

  9. Ik sprak Amsterdams met mijn vriendjes en abn ( hooghaarlemmerdijks) met mijn familie die uit Groningen kwam.
    Na 26 jaar in Frankrijk spreek ik een oudetwets algemeen Nederlands, teminste als ik het vergelijk met wat ik nu in Nederland hoor.

    Geliked door 1 persoon

    Beantwoorden

    1. O ja, we leerden dat Haarlem de plaats was waar men het beste Nederlands sprak, en dat voor een mug, haha.
      Als je nog langer in Frankrijk blijft wordt Nederlands een van de oude talen voor jou. Goed naar de Nederlandse programma’s luisteren, dan houd je het bij.

      Like

      Beantwoorden

  10. Dialect verstaan is een ding, maar het schrijven…. van veel dialecten is volgens mij geen schrift vastgelegd, bijna niet mogelijk schijnbaar, omdat ze zelf voortdurend aan verandering onderhevig waren. Het mooie van taal, de beweeglijkjheid. Dialecten verdwijnen en plaatselijke straattalen komen weer op. En nog een noot: ik woon in een welvarend plaatsje in Flevoland, waar de pubers met een ‘r’ spreken…..nog gooiser dan die in het Gooi. Waar ik vandaan kom.

    Like

    Beantwoorden

    1. Dialecten schrijven, dat zou verboden moeten worden. Het is geen gezicht en je dient hardop te lezen om het te begrijpen. Ik probeerde algemeen Noord-Hollands, diverse Brabantse dialecten, Drenths, beetje Vlaams en Gronings maar heb het opgegeven.
      Die ‘r’ hoorde ik ook van een Haagse, ik geloof dat dat nog erger is.
      Misschien is het in, die ‘r’

      Like

      Beantwoorden

Plaats een reactie

Deze site gebruikt Akismet om spam te bestrijden. Ontdek hoe de data van je reactie verwerkt wordt.